Του ΚΩΣΤΑ  ΧΡΙΣΤΙΔΗ*

Ο εκλιπών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης υπήρξε, χωρίς αμφιβολία, ένας μεγάλος πολιτικός. Μεγάλος βάσει μίας σειράς κριτηρίων: διάρκεια κοινοβουλευτικής σταδιοδρομίας (58 έτη), αξιόλογη αντιστασιακή και αντιδικτατορική δράση, ανάρρηση στο ύψιστο πολιτικό αξίωμα του πρωθυπουργού, χάραξη και υλοποίηση καινοτόμου οικονομικής και εξωτερικής πολιτικής, πρωταγωνιστική συμμετοχή σε όλα σχεδόν τα σημαντικά γεγονότα της πολιτικής ζωής του τόπου κατά το δεύτερο ήμισυ του 20^ου αιώνα.

Στην πολυκύμαντη σταδιοδρομία του ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης χαρακτηριζόταν από σταθερό φιλελεύθερο στίγμα. Συνδύαζε με τρόπο συνεπή και αταλάντευτο τον πολιτικό με τον οικονομικό φιλελευθερισμό. Αντιλαμβανόταν αυτό που και η θεωρία υποδεικνύει αλλά και, κυρίως, η πράξη πάντοτε επιβεβαιώνει, ότι δηλ. χωρίς οικονομικό πλουραλισμό, ο πολιτικός πλουραλισμός δεν μπορεί να επιβιώσει επί μακρόν.

Διδακτική περί αυτού είναι η σύγκριση χωρών με κοινή ιστορία, φυσικούς πόρους, φυλετικά χαρακτηριστικά κ.α., όπως Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας ή Νότιας και Βόρειας Κορέας. Ο Μητσοτάκης, αν και ιδεολογικός πολέμιος του κομμουνισμού, κατόρθωσε σε κρίσιμες για τον τόπο στιγμές να συνεργασθεί με άνδρες του αντίθετου πολιτικού χώρου, όπως οι Χαρίλαος Φλωράκης, Λεωνίδας Κύρκος και Μίκης Θεοδωράκης, οι οποίοι εκτιμούσαν τον ορθολογισμό, την ειλικρίνεια και την ρεαλιστική προσέγγισή του στα πράγματα.

Στην οικονομία, παρά κάποιες αρχικές καθυστερήσεις, έθεσε (ιδίως αφότου ο Στέφανος Μάνος ανέλαβε ως υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών) τις βάσεις της οικονομικής εξυγίανσης της χώρας, η οποία είχε οδηγηθεί ένα βήμα πριν από την άβυσσο με τους σοσιαλιστικούς πειραματισμούς των κυβερνήσεων του Ανδρέα Παπανδρέου, τα σκάνδαλα δημόσιων οργανισμών όπως η ΚΥΔΕΠ και η ΑΓΡΕΞ, τα ‘’δωράκια’’ διοικητών ΔΕΚΟ προς τον εαυτό τους και την έκρηξη του κρατισμού κατά την δεκαετία του 1980.

Στην τριετία της κυβέρνησης Μητσοτάκη έγιναν οι πρώτες ιδιωτικοποιήσεις, σχεδιάσθηκαν μεγάλα δημόσια έργα με χρήση ιδιωτικών πόρων (μετρό, αεροδρόμιο, Αττική οδός, γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου), χορηγήθηκαν δύο άδειες κινητής τηλεφωνίας σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, που άλλαξαν το τοπίο των τηλεπικοινωνιών και τον τρόπο ζωής των Ελλήνων γενικότερα, δημιουργήθηκε το Υπουργείο Περιβάλλοντος, έγιναν σοβαρά βήματα επίλυσης του ασφαλιστικού προβλήματος, μετετράπησαν οι ΔΕΚΟ σε ανώνυμες εταιρείες, καταργήθηκαν οι έλεγχοι τιμών, έγιναν προσπάθειες εξομάλυνσης των δημόσιων οικονομικών με την εμφάνιση αφανών έως τότε υποχρεώσεων του Δημοσίου και ρύθμιση των οφειλών με έκδοση ομολόγων.

Δυστυχώς, η οριακή πλειοψηφία της κυβέρνησης Μητσοτάκη (αποτέλεσμα του αναλογικού εκλογικού συστήματος που οι εκλογομάγειροι του ΠΑΣΟΚ είχαν θεσπίσει) και η πρόωρη πτώση της λόγω εσωκομματικής υπονόμευσης  άφησαν ημιτελή την γιγαντιαία αυτή προσπάθεια. Έκτοτε η χώρα σταδιακά επανήλθε στις γνώριμες οδούς του κρατισμού και των πελατειακών σχέσεων. Αποτέλεσμα, η διαρκής διόγκωση ελλειμμάτων και χρεών και η ουσιαστική χρεοκοπία. Οι πολύτιμες παρακαταθήκες του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, η φιλοευρωπαϊκή πολιτική και ο συνεπής πολιτικός και οικονομικός φιλελευθερισμός του, δείχνουν τον τρόπο διεξόδου από το σημερινό αδιέξοδο.

*Νομικός – Οικονομολόγος   

email: kchristidis@hotmail.com