Με βασικά μηνύματα «Παράγουμε αξία. Εξάγουμε παντού. Δημιουργούμε δουλειές» πραγματοποιήθηκε, με ιδιαίτερη επιτυχία, το Βιομηχανικό Συνέδριο του ΣΕΒ στις 23-24 Μαΐου 2016, στο ξενοδοχείο Hilton. Στο Συνέδριο που είχε ως κεντρικό θέμα: «Η Ελλάδα πέρα από την Κρίση. Ισχυρή Βιομηχανία για Καινοτομία, Ανάπτυξη και Δουλειές» εξετάστηκαν οι προϋποθέσεις και οι αναγκαίες παρεμβάσεις για μία βιομηχανική στρατηγική στην Ελλάδα. Στο Συνέδριο παρουσιάστηκαν οι αναλυτικές θέσεις και προτάσεις του ΣΕΒ για την ενθάρρυνση των παραγωγικών επενδύσεων, ενώ αναδείχθηκε η συνεισφορά της βιομηχανίας στην ελληνική οικονομία. Ειδικότερα, όπως τονίστηκε, η βιομηχανία είναι η καρδιά της οικονομίας, δεδομένου ότι:
- Η βιομηχανία παράγει αξία: το 15,6% της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (€20,1 δις), άμεσα, ακόμα και μέσα στην κρίση -το 20,1% του λειτουργικού πλεονάσματος («μεικτά κέρδη») της χώρας (€9,8 δις).
- Χωρίς βιομηχανία, εξαγωγές αγαθών δεν υπάρχουν: το 90,4% των εξαγωγών αγαθών είναι βιομηχανικά προϊόντα (€24,6 δισ). Σχεδόν οι μισές εξαγωγές 42,4% συμπεριλαμβανομένου του τουρισμού, της ναυτιλίας, των μεταφορών, κ.τλ.) προέρχονται από τη βιομηχανία.
- Οι βιομηχανικές επιχειρήσεις είναι ο στυλοβάτης των δημοσίων εσόδων με 49.7% του συνολικού φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων.
- Στη βιομηχανία εργάζονται 1 εκατομμύριο εργαζόμενοι: 386.000 άμεσα (9,8% του συνόλου) – 627.000 έμμεσα. 1 στους 4 εργαζόμενους στην Ελλάδα απασχολείται σε βιομηχανικές και συναφείς δραστηριότητες.
- Η βιομηχανία στηρίζεται στην παραγωγικότητά της: με 22,4% μεγαλύτερη μέση παραγωγικότητα από το σύνολο της οικονομίας. Η βιομηχανία επένδυσε €23δις μέσα στην κρίση 2009-2015.
- Η κυκλική οικονομία είναι ευκαιρία βιώσιμης ανάπτυξης και μετασχηματισμού της βιομηχανίας. Φτάνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο το 2030 στην κυκλική οικονομία θα έχουμε 11% αύξηση ΑΕΠ, 48% μείωση στα αέρια θερμοκηπίου. Φτάνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο το 2030 στην κυκλική οικονομία σημαίνει -32% στις πρώτες ύλες, 18% αύξηση στο διαθέσιμο εισόδημα.
- Η βιομηχανία χρειάζεται γόνιμο επιχειρηματικό περιβάλλον: καταβάλει 10% υψηλότερο κόστος για εισφορές και φόρους συγκριτικά με χώρες του ΟΟΣΑ – έως 30% επιπλέον πραγματικό ενεργειακό κόστος σε σχέση με τον ανταγωνισμό –διπλάσια επιτόκια επιχειρηματικών δανείων σε σχέση με την ευρωζώνη.
- Η γραφειοκρατία επιβαρύνει σημαντικά την παραγωγή: Υπερδιπλάσιος χρόνος απονομής δικαιοσύνης στην Ελλάδα σε σχέση με ΕΕ28 – 40% παραπάνω μέσος χρόνος εκδίκασης διοικητικών υποθέσεων -3,5 χρόνια για τις πτωχευτικές διαδικασίες, 50% της επιφάνειας της χώρας χωρίς προσδιορισμένες χρήσεις γης, έως 16% το κόστος ευκαιρίας κάθε επένδυσης από τη μακροχρόνια αδειοδότηση.
- Οι μεταρρυθμίσεις είναι προϋπόθεση ανταγωνιστικότητας. Η βιομηχανία μπορεί ακόμα περισσότερα: δουλειές, δημόσια έσοδα, επενδύσεις, καινοτομία, συνέργιες, εξαγωγές.
«Γιατί να επιλέξω την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό;»
Στην πρώτη συνεδρία με θέμα: «Γιατί να επιλέξω την Ελλάδα ως επενδυτικό προορισμό;» συμμετείχαν οι κκ.: Eric Mamer, Director, Competitiveness and European Semester, DG GROW, European Commission, Piritta Sorsa, Head of Division, Country Studies, OECD, Ivan Nimac, Head of Trade and Competitiveness, World Bank, Νικόλαος Καραμούζης, Πρόεδρος Δ.Σ., Τράπεζα EUROBANK ERGASIAS A.E. Εισηγητής της συνεδρίας ήταν o Μιχάλης Μασουράκης, Chief Economist, ΣΕΒ και συντονιστής ο δημοσιογράφος Γιάννης Παλαιολόγος από την εφημερίδα «Η Καθημερινή». Ειδικότερα, και όπως τονίστηκε στη βασική εισήγηση:
- Με εξαίρεση την περίοδο της ονομαστικής σύγκλισης πριν εισέλθουμε στην Ευρωζώνη, η συρρίκνωση των εξωστρεφών κλάδων συνδέεται με την απώλεια ανταγωνιστικότητας. Η απώλεια ανταγωνιστικότητας δεν είναι τίποτα άλλο από την μείωση των σχετικών τιμών των εξωστρεφών κλάδων ως προς τους παραδοσιακούς κλάδους.
- Τα ελλείμματα δημιουργούν μία τεχνητή ζήτηση στην οικονομία, που ευνοούν τους παραδοσιακούς κλάδους, που μπορούν να αυξήσουν τις τιμές και να παράγουν περισσότερο για να καλύψουν την υψηλότερη ζήτηση που δημιουργούν τα ελλείμματα. Η χώρα μας έχει αποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό την ανταγωνιστικότητά της με το Μνημόνιο, αν και όχι πλήρως. Άρα, υπάρχει δρόμος για περεταίρω βελτίωση.
- Ειδικότερα, στην περίοδο των Μνημονίων, η χώρα μας αναδείχθηκε σε πρωταθλητή προσαρμογής και στη δημοσιονομική προσαρμογή και στην προσαρμογή στην αγορά εργασίας.
- Σήμερα, τα κυριότερα εμπόδια στην οικονομική δραστηριότητα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις είναι η έλλειψη χρηματοδότησης η μάστιγα της γραφειοκρατίας και το ασφυκτικό ρυθμιστικό και φορολογικό πλαίσιο. Η πορεία, όμως είναι ενθαρρυντική και εάν συνεχίσουμε στην οδό των διαθρωτικών αλλαγών, μπορούμε σε εύλογο χρονικό διάστημα να γίνουμε χώρα υποδοχής επενδύσεων που είναι το ζητούμενο.
«Πώς θα επενδύσω στην Ελλάδα;»
Στη δεύτερη συνεδρία με θέμα: «Πώς θα επενδύσω στην Ελλάδα;» συμμετείχαν οι κκ.: Ευάγγελος Μυτιληναίος, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Όμιλος ΜΥΤΛΗΝΑΙΟΣ Α.Ε., Ηρώ Αθανασίου, Πρόεδρος & Διευθύνουσα Σύμβουλος, ΕΛΑΪΣ – UNILEVER A.E., Μιχάλης Στασινόπουλος, μέλος ΔΣ Βιοχάλκο, μητρικής της ΕΛΒΑΛ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ Α.Ε., Olaf Babinet, Global Location Strategy Leader, Deloitte.
Εισηγητής της συνεδρίας ήταν ο Γιώργος Ξηρογιάννης, Διευθυντής, Τομέας Αναπτυξιακών Πολιτικών, ΣΕΒ και συντονιστής ο δημοσιογράφος Νίκος Χατζηνικολάου, Εκδότης ’’REAL NEWS’’& Πρόεδρος “REAL FM”. O κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, στην παρέμβασή του τόνισε ότι «στην περίοδο της κρίσης η ελληνική επιχείρηση έχει υποστεί ζημιές και ότι η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας πάσχει, δεδομένου ότι έχουμε υστερήσει όλα αυτά τα χρόνια έναντι της Ευρωπαϊκής επιχειρηματικότητας.»
Απαντώντας σε ερώτηση για το τι είναι αυτό που θα δώσει την πρώτη ώθηση στην επανεκκίνηση των επενδύσεων και της οικονομίας, ο κ. Μυτιληναίος, αν και αναγνώρισε ότι υπάρχουν πολλοί παράγοντες που πρέπει να εξομαλυνθούν (ύψος φόρων, ενεργειακό κόστος, έμμεσοι φόροι, κόστος χρήματος, γραφειοκρατία) στάθηκε, ως πρωταρχικό, στο θέμα της πολιτικής σταθερότητας «για να δούμε πραγματικές μακροπρόθεσμες επενδύσεις πρέπει να δούμε πολιτική σταθερότητα».
Τόνισε επίσης ότι «αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι υπάρχει στροφή στο ρεαλισμό από μια αριστερή κυβέρνηση, η οποία είναι ότι καλύτερο μπορεί να συμβεί». Αναφέρθηκε ακόμη στην ανάγκη και την αξία των μεταρρυθμίσεων, ενώ για το θέμα των ιδιωτικοποιήσεων, ο κ. Μυτιληναίος υπογράμμισε τη σημασία τους στην επανεκκίνηση της ελληνικής οικονομίας και ότι, πέραν του τιμήματος, τα οφέλη θα είναι πολλαπλά για τη χώρα και θα δώσουν αναπτυξιακή ώθηση.
Στη δική του παρέμβαση ο κ. Μιχάλης Στασινόπουλος τόνισε ότι «το κράτος πρέπει να γίνει έμπρακτος σύμμαχος της παραγωγής, αίροντας τα αντικίνητρα και τις αγκυλώσεις που είναι διάσπαρτα στη νομοθεσία και στο κανονιστικό πλαίσιο.» Υπογράμμισε ακόμη ότι «πρέπει όλοι να συνειδητοποιήσουμε ότι το παλιό αναπτυξιακό πρότυπο που βασιζόταν στον υπερδανεισμό, την κατανάλωση και την ανακύκλωση του χρήματος μας οδήγησε σε αδιέξοδο και ανήκει στο παρελθόν» και πρότεινε «στροφή προς την παραγωγική οικονομία και τα διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα που έχουν πραγματική αξία στις αγορές και μπορούν να φέρουν υγιή και διατηρήσιμη ανάπτυξη και να συμβάλλουν στη μείωση της ανεργίας».
Αναλυτικά, τα κύρια συμπεράσματα της συνεδρίας ήταν τα εξής:
- Η ελληνική βιομηχανία παράγει αξία επενδύοντας σε παραγωγικές δραστηριότητες και προϊόντα προστιθέμενης αξίας διαχρονικά. Αναγνωρίστηκε η ανάγκη αλλαγής της επενδυτικής λογικής και του μείγματος κινήτρων που ενθαρρύνουν τις παραγωγικές επενδύσεις. Οι προτάσεις πολιτικής του ΣΕΒ που παρουσιάστηκαν στην έναρξη της συζήτησης, μπορούν να ενθαρρύνουν δραστικά τις παραγωγικές επενδύσεις. Με τέτοιες «έξυπνες» πολιτικές μπορούμε να κινητροδοτήσουμε τις βιομηχανικές δραστηριότητες, την καινοτομία, την εξωστρέφεια, κτλ, χωρίς δημοσιονομική επιβάρυνση.
- Η ελληνική βιομηχανία παράγει σημαντικά προϊόντα που βρίσκουν διέξοδο στις παγκόσμιες αγορές με αξιώσεις. Αυτό πρέπει να διαφυλαχτεί και να επεκταθεί. Οι διεθνείς αλυσίδες παραγωγής και διανομής μπορούν να βελτιώσουν την πρόσβαση των ελληνικών προϊόντων σε ξένες αγορές.
- Η ελληνική βιομηχανία προσπαθεί όμως σε ένα δυσχερές επενδυτικό περιβάλλον να ανακάμψει και να βελτιώσεις τις επιδόσεις της, γι’ αυτό και πρέπει να αφαιρεθούν τα βαρίδια του επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
- Ειδικά θέματα ανάσχεσης των επενδυτικών πρωτοβουλιών της είναι:
- Η δυσκολία πρόβλεψης των οικονομικών και φορολογικών παραμέτρων σε ορίζοντα 4-5 ετών,
- Οι συνεχείς επιβαρύνσεις στο κόστος παραγωγής που καθιστά το ελληνικό προϊόν λιγότερο ανταγωνιστικό στις διεθνείς αγορές και δυσχεραίνει την ταχύτερη ανάκαμψη της βιομηχανικής παραγωγής.
- Η ελληνική βιομηχανία δημιουργεί συνεχώς συνεργασίες με τοπικές επιχειρήσεις, με προμηθευτές, με ΜμΕ. Αυτές οι συνέργιες είναι επωφελείς για όλους, βελτιώνοντας τις οικονομίες κλίμακας, αυξάνοντας την παραγωγική ευελιξία, δίνοντας δουλειές σε εξειδικευμένους τεχνίτες, κ.τλ. Υπάρχει όμως ανάγκη μεγαλύτερης διεύρυνσης του οικοσυστήματος ΜμΕ γύρω της.
- Οι βιομηχανικές επενδύσεις έχουν αποκτήσει πλέον παγκόσμια κλίμακα. Χωρίς συναισθηματισμούς, οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές αναζητούν ευκαιρίες και οικονομικές αποδόσεις ανεξαρτήτως γεωγραφίας, ταλέντα και καταρτισμένο στελεχιακό δυναμικό αλλά και μια οργανωμένη τοπική αγορά χωρίς στρεβλώσεις και επενδυτικά αντικίνητρα.
- Οι βιομηχανικές επενδύσεις αναμένεται να εστιάσουν προσεχώς στη βελτίωση των ανταγωνιστικών χαρακτηριστικών της, ιδίως σε θέματα εξωστρέφειας, καινοτομίας, και διαφοροποίησης των παραγόμενων προϊόντων.
- Οι άνθρωποι που εργάζονται στη βιομηχανία σήμερα είναι αυτοί που κάνουν τη διαφορά και προσθέτουν αξία στις εργασίες και τα παραγόμενα προϊόντα της. Η βιομηχανία μέσα από τις επενδύσεις που αναμένεται να υλοποιήσει μπορεί και θα δώσει και θα δώσει νέες και σταθερές δουλειές.
Πού θα επενδύσω: «Η Κυκλική Οικονομία ευκαιρία για Βιώσιμη Ανάπτυξη»
Στην τρίτη συνεδρία με θέμα: «Πού θα επενδύσω: Η Κυκλική Οικονομία ευκαιρία για Βιώσιμη Ανάπτυξη» συμμετείχαν οι κ.κ. Ευθύμιος Ο. Βιδάλης, Πρόεδρος, Συμβούλιο ΣΕΒ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, Grzegorz Radziejewski, Senior Cabinet Member on Green Economy, European Commission και Βασίλειος Καμινάρης, Αντιπρόεδρος Δ.Σ., ΕΥ.
Τα βασικά συμπεράσματα της μελέτης ως προς την υφιστάμενη κατάσταση της κυκλικής οικονομίας στην Ελλάδα, ήταν:
- Η ανάγκη νομοθετικής και κανονιστικής μεταρρύθμισης στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας,
- Η αποσπασματική, μέχρι σήμερα, υιοθέτηση κυκλικών μοντέλων από ορισμένους κλάδους, στο πλαίσιο ελλιπούς βιομηχανικής «συμβίωσης»,
- Η ελλιπής κατανόηση και εφαρμογή κυκλικών μοντέλων, με έμφαση στη φάση του τέλους ζωής των προϊόντων και όχι στη φάση του σχεδιασμού,
- Η ανάγκη σημαντικής βελτίωσης της διαχείρισης των αποβλήτων εκσκαφών, κατασκευών και κατεδαφίσεων,
- Η χαμηλή διείσδυση δευτερογενών καυσίμων σε ορισμένες βιομηχανικές χρήσεις
- Η ανάγκη σημαντικής βελτίωσης της διαχείρισης των απορριμμάτων τροφίμων,
- Η ανάγκη εφαρμογής του νομοθετικού πλαισίου, ειδικότερα σε θέματα επικίνδυνων αποβλήτων,
- Η αντιμετώπιση των εμποδίων στην αγορά των αποβλήτων.
«Πού θα επενδύσω: Οι δυναμικοί κλάδοι»
Στην τέταρτη συνεδρία με θέμα: «Πού θα επενδύσω: Οι δυναμικοί κλάδοι» συμμετείχαν οι κ.κ. Αναστάσιος Καλλιτσάντσης, Πρόεδρος, ΕΛΛΑΚΤΩΡ Α.Ε., Σπύρος Θεοδωρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος, CHIPITA A.E., και Θεόδωρος Τρύφων, Αντιπρόεδρος ELPEN. Εισηγητής της συνεδρίας ήταν ο κ. Γιάννος Μητσός, Senior Advisor, Τομέας Αναπτυξιακών Πολιτικών, ΣΕΒ και συντονιστής o κ. Γιώργος Παπανικολάου, Editor & General Manager, Media2day Publishing SA. Στο πλαίσιο της δικής του παρέμβασης ο κ. Σπύρος Θεοδωρόπουλος τόνισε: «Οι αγορές είναι διεθνείς και παρ’ όλες τις αβελτηρίες ενός κράτους στο τέλος ισχύουν πάνω κάτω οι ίδιες συνθήκες για όλους και τελικά είναι θέμα μάνατζμεντ πώς κάθε εταιρεία θα εκμεταλλευτεί τις καταστάσεις που διαμορφώνονται. Οι εποχές που τα σύνορα δημιουργούσαν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έχουν τελειώσει. Πρέπει να ασχολούμαστε λιγότερο με το κράτος, τα κίνητρα, τα αντικίνητρα, τη φορολογία. Αν υποβαθμίσουμε τη σημασία του κράτους, τότε και αυτό θα κάνει στην άκρη».
Τα κύρια συμπεράσματα της συνεδρίας ήταν τα εξής:
- Οι δυναμικοί κλάδοι εξάγουν, επενδύουν σε έρευνα και καινοτομία, απασχολούν πολλούς ανθρώπους με σημαντική τεχνογνωσία και δεξιότητες, συνδέονται με παραδοσιακούς τομείς ή/και εγχώριες πρώτες ύλες, αποτελούν νέες ανερχόμενες δραστηριότητες,
- Ο αποτελεσματικός σχεδιασμός πολιτικών για προσέλκυση επενδύσεων, αύξηση των εξαγωγών, καινοτομία, και υποδομές προϋποθέτει μεγαλύτερο ρόλο, και ευθύνες, των επιχειρήσεων,
- Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία παράγει προστιθέμενη αξία με καινοτομία και εξειδικεύσεις,
- Ευκαιρίες για την ελληνική φαρμακοβιομηχανία αποτελούν, μεταξύ άλλων, η φαρμακευτική τεχνολογία και οι κατευθυντήριες γραμμές για την παραγωγή γενοσήμων,
- Κλειδί για όλους τους δυναμικούς κλάδους είναι η αύξηση των εξαγωγών, μείωση των εισαγωγών και η συνεργασία επιχειρήσεων/πολιτείας στο σχεδιασμό των πολιτικών,
- Η αγορά είναι μία, η παγκόσμια αγορά και η άρση εμποδίων/αντικινήτρων θα επιτρέψει στις επιχειρήσεις να συμμετέχουν επί ίσοις όροις σε αυτήν,
- Βάση επιτυχίας των επιχειρήσεων είναι περισσότερο οι άνθρωποι, η καινοτομία και η ποιότητα και λιγότερο τα κλασικά συγκριτικά πλεονεκτήματα. Υπάρχουν παραδείγματα εξαγωγικών, επιτυχημένων επιχειρήσεων που βασίζονται π.χ. σε ακριβές πρώτες ύλες,
- Ο δραστικός περιορισμός των δημοσίων επενδύσεων επιβάλει την υιοθέτηση ενός νέου προτύπου ανάπτυξης υποδομών με πρόσθετο ρόλο και ευθύνες για τις επιχειρήσεις στο σχεδιασμό και τη χρηματοδότηση,
- Είναι σημαντική η επιλογή υποδομών σε όρους προστιθέμενης αξίας, σύνδεσης παραγωγικών δυνατοτήτων και πολλαπλασιαστικών αποτελεσμάτων.
Γιατί το μέγεθος και η οργάνωση μετράνε»
Τέλος, στην πέμπτη συνεδρία με θέμα: «Γιατί το μέγεθος και η οργάνωση μετράνε» έλαβαν μέρος οι ακόλουθοι εκπρόσωποι της Κυβέρνησης και φορέων, κκ: Γεώργιος Σταθάκης, Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Κωστής Χατζηδάκης, Βουλευτής Β’ Αθηνών και Αντιπρόεδρος της Ν.Δ., Θεόδωρος Φέσσας, Πρόεδρος ΣΕΒ, Margareta Drzeniek, Head of Global Competitiveness & Risks Team, WEF και Markus J. Beyrer, Director General, BUSINESSEUROPE.
Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Φοίβος Καρζής. Κλείνοντας τη συζήτηση και συνοψίζοντας ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας τόνισε τα εξής: «Έχουμε την τύχη να ζούμε σε μια ευλογημένη χώρα, όπου το μόνο που δεν έχουμε είναι λεφτά. Τα είχαμε κάποτε, αλλά τα φάγαμε. Το πάρτι τελείωσε εδώ και 7 χρόνια και τώρα πρέπει να καθίσουμε να δούμε πως θα δημιουργήσουμε. Βασικό ζήτημα που αφορά τη στρατηγική μας για το επόμενο διάστημα είναι η αλλαγή κουλτούρας.
Όλοι μαζί, επιχειρηματίες, εργαζόμενοι, κράτος, φορείς να χαράξουμε μια στρατηγική, η οποία να αφορά στο που είμαστε και που θέλουμε να πάμε και μετά να δούμε τι πόρους έχουμε σε ανθρώπινο δυναμικό, στις επιχειρήσεις, στους δημόσιους φορείς και ποια είναι τα εμπόδια στο να φτάσουμε κάπου. Όλοι μας κάτι έχουμε να προσθέσουμε. Ας το προσθέσουμε όμως θετικά. Ας μην είναι ετερόσημες οι προσπάθειες, ο ένας να προσθέτει και ο άλλος να αφαιρεί. Γιατί η πρόκληση σήμερα είναι να σκεφτούμε και δράσουμε διαφορετικά.»
Σημειώνεται ότι στο συνέδριο συμμετείχαν ανώτατα στελέχη κορυφαίων βιομηχανικών επιχειρήσεων της Ελλάδας, εμπειρογνώμονες από μεγάλους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς, καθώς και εκπρόσωποι της πολιτείας. Σημειώνεται ότι το Συνέδριο διοργανώθηκε σε στενή συνεργασία με τη BUSINESSEUROPE. Στο επίσημο δείπνο του Συνεδρίου που πραγματοποιήθηκε στις 23 Μαΐου με τίτλο «Επιστροφή στην Ανάπτυξη. Επενδύσεις,
Aνταγωνιστικότητα και Δουλειές» ομιλητές ήταν ο πρώην πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Prof. Jan Peter Balkenende και ο Πρόεδρος του ΣΕΒ κ. Θεόδωρος Φέσσας. Ενώ, στην έναρξη του Συνεδρίου στις 24 Μαΐου χαιρετισμό απηύθυναν οι κ.κ. Ιωάννης Δραγασάκης, Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης και Κωνσταντίνος Μπίτσιος, Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος του ΣΕΒ.
Ακολούθησε παρουσίαση για τη συμβολή της βιομηχανίας στην οικονομία από τον Γενικό Διευθυντή του ΣΕΒ κ. Άκη Σκέρτσο. Επίσης, στο συνέδριο πραγματοποιήθηκε ειδική παρουσίαση για την 4η βιομηχανική επανάσταση και τον αντίκτυπο στην οικονομία και την κοινωνία από τον κ. Κυριάκο Τρανταφυλλίδη, Associate Director, Business Engagement – Europe, WEF.