Τρίτη αξιολόγηση – ανασχηματισμός, σημειώσατε «1», αναφέρουν «Τα Νέα» της Πέμπτης. Αν και πρόκειται για πρόβλεψη και όχι για τελικό αποτέλεσμα – αφού το σφύριγμα της… λήξης θα δώσει ο Αλέξης Τσίπρας με τις οριστικές του αποφάσεις – όλα δείχνουν πως η κυβέρνηση θα δώσει τον νυν υπέρ πάντων αγώνα για να ολοκληρώσει έγκαιρα και με επιτυχία την προσεχή αξιολόγηση πριν από οτιδήποτε άλλο, προκειμένου να βγει σε πολιτικό ξέφωτο.
Κομβικό ρόλο στη διαφαινόμενη εξέλιξη που θέλει τον Αλέξη Τσίπρα να βάζει στο συρτάρι τις αλλαγές στο κυβερνητικό σχήμα παίζει το δίχως άλλο η απόφαση του Ευκλείδη Τσακαλώτου να παραμείνει στην Πλατεία Συντάγματος – τουλάχιστον έως την ολοκλήρωση του νέου γύρου της αξιολόγησης – και αντίστοιχα του Τσίπρα να κρατήσει στη θέση του τον υπουργό Οικονομικών.
Για τις αποφάσεις αυτές δεν θεωρείται τυχαία η πίεση των εταίρων προς το Μαξίμου να διατηρηθεί στο πόστο του ο υπουργός με τον οποίο συνομιλούν τα τελευταία δύο χρόνια και έχουν βρει, ως φαίνεται, σημείο επαφής.
Ο όποιος σχεδιασμός του Μαξίμου για μετακίνηση του υπουργού Οικονομικών είναι προφανές ότι, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, προσέκρουσε και στην απροθυμία Τσακαλώτου να αναλάβει άλλους ρόλους – όπως, για παράδειγμα, του συντονιστή των λεγόμενων παραγωγικών υπουργείων που πληροφορίες αναφέρουν ότι είχε εξεταστεί ως προοπτική.
Το σήμα που εξέπεμψε ήταν σαφές και έπαιξε καθοριστικό ρόλο, καθώς φέρεται ότι διεμήνυσε πως ή θα παραμείνει στο υπουργείο Οικονομικών ή θα πάει «σπίτι του». Σε κάθε περίπτωση, καραμπόλες και εκτεταμένες αλλαγές στη σύνθεση του Υπουργικού Συμβουλίου θα μπορούσαν να προκύψουν μόνο έπειτα από αντικατάσταση του υπουργού Οικονομικών.
Αυτό σημαίνει πως η διαφαινόμενη παραμονή στο πόστο του θεωρητικά αφήνει περιθώριο στον Πρωθυπουργό μονάχα για περιορισμένου βεληνεκούς παρεμβάσεις και αλλαγές προσώπων (κυρίως σε θέσεις υφυπουργών). Η μεγάλη πρόκληση που έχει λοιπόν μπροστά της η κυβέρνηση για έγκαιρη ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης υπαγορεύει αντίστοιχα και την παραμονή των επικεφαλής και των υφισταμένων τους στα παραγωγικά υπουργεία και γενικότερα σε όσα εμπλέκονται με άμεσο τρόπο στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς.
Τα θέματα που παραμένουν ανοιχτά είναι πολλά, όπως και τα προαπαιτούμενα που πρέπει να εκπληρωθούν το φθινόπωρο, με αποτέλεσμα τυχόν αλλαγές προσώπων στα κομβικά αυτά υπουργεία να φέρουν ανατροπή του κυβερνητικού σχεδιασμού και εν τέλει την ακύρωση της προσπάθειας για την πολυδιαφημισμένη «έξοδο από τα Μνημόνια και την επιτροπεία» το καλοκαίρι του 2018. Μια προοπτική στην οποία ούτως ή άλλως έχει επενδύσει η κυβέρνηση με βάση τη γραμμική εξέλιξη των πραγμάτων έως τις κάλπες, με τον Πρωθυπουργό να οραματίζεται, όπως λέει, νέα τετραετία και 2+4 έτη στην εξουσία.
Το παραπάνω ήταν εξαρχής και το βασικό επιχείρημα των συνομιλητών του Αλέξη Τσίπρα, οι οποίοι προσπαθούσαν να τον πείσουν να μην προχωρήσει σε δομικό ανασχηματισμό και να μην ανακατέψει την τράπουλα. Η αντίθετη «σχολή» υποστήριζε πως οι όποιες αλλαγές πρέπει να γίνουν με διαδικασίες – εξπρές και σε κάθε περίπτωση πριν από τη ΔΕΘ, έχοντας τον ίδιο, όμως, απώτερο στόχο: τη μη διατάραξη της ομαλής πορείας των διαπραγματεύσεων και του κυβερνητικού σχεδιασμού.
Οι αποφάσεις του Πρωθυπουργού, ωστόσο, εξαρτώνται και από τις λεπτές εσωκομματικές ισορροπίες. Πέραν του γεγονότος ότι ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, εξακολουθώντας να λειτουργεί ως άτυπος επικεφαλής της ομάδας των 53+ έχει το πλεονέκτημα πως από τη θέση του υπουργού Οικονομικών μπορεί να «μαζεύει» τις εσωκομματικές αντιδράσεις, στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ υπάρχουν ήδη εκπεφρασμένα παράπονα για συγκεκριμένους υπουργούς, ενώ υπάρχουν και πολλά κομματικά στελέχη που βρίσκονται στον προθάλαμο της υπουργοποίησης – επιδιώκοντας κυρίως να εγγράψουν χιλιόμετρα έως τις εκλογές και να αποκτήσουν έτσι μεγαλύτερες πιθανότητες να μπουν στη Βουλή.
Τα παράπονα αυτά έχουν διατυπωθεί δημοσίως και στα κομματικά όργανα του ΣΥΡΙΖΑ και αφορούν σειρά υπουργών που βρίσκονται τόσο σε παραγωγικά υπουργεία όσο και στην «οπισθοφυλακή». Στην πρώτη κατηγορία εντάσσεται π.χ. ο υπουργός Ανάπτυξης Δημήτρης Παπαδημητρίου, με τις φήμες να θέλουν το Μαξίμου να βλέπει με καλό μάτι την αναβάθμιση του διδύμου των σημερινών του πολιτικών υφισταμένων Αλέξη Χαρίτση και Στέργιου Πιτσιόρλα.
Στη δεύτερη κατηγορία συγκαταλέγονται μη μνημονιακοί τομείς του κυβερνητικού έργου, αλλά της καθημερινότητας, όπως αυτοί της δημόσιας ασφάλειας (Νίκος Τόσκας) και της μετανάστευσης (Γιάννης Μουζάλας), της κοινωνικής ασφάλισης (Τάσος Πετρόπουλος) ή του πολιτισμού (Λυδία Κονιόρδου).
Ένα πολύ σημαντικό ζήτημα που καλείται, εξάλλου, να λύσει ο Πρωθυπουργός είναι αυτό του συντονισμού της κυβέρνησης, για τον οποίο είχε δημοσίως εκφράσει τα παράπονά του ο Τσακαλώτος. Αρμόδιοι είναι οι Αλέκος Φλαμπουράρης και Χριστόφορος Βερναρδάκης, οι οποίοι εξακολουθούν να τυγχάνουν της απολύτου εμπιστοσύνης του Αλέξη Τσίπρα. Ο δεύτερος, μάλιστα, είναι αυτός που έχει αναλάβει ατύπως τον ρόλο του αξιολογητή των υπολοίπων στο Υπουργικό Συμβούλιο, για λογαριασμό ασφαλώς του Τσίπρα.
Σε ό,τι αφορά τα τρέχοντα ζητήματα, ο Πρωθυπουργός συνεχίζει τις συναντήσεις με υπουργούς και συνεργάτες του ενόψει ΔΕΘ, ενώ σήμερα το πρωί συνεδριάζει υπό την προεδρία του Γιάννη Δραγασάκη το Κυβερνητικό Συμβούλιο Κοινωνικής Πολιτικής. Αντικείμενό του είναι το νομοσχέδιο για τα Εργασιακά, το οποίο αναμένεται στη Βουλή προς ψήφιση πριν από τη ΔΕΘ, αλλά και οι αλλαγές στην Παιδεία με το νέο Λύκειο, που φέρνουν την κατάργηση των Πανελλαδικών Εξετάσεων.
Στο προσκήνιο παραμένει και η προετοιμασία της επίσκεψης Μακρόν, με τον Αλέξη Τσίπρα να συνεργάζεται στενά γι’ αυτήν με τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Κατρούγκαλο, ο οποίος θα μεταβεί στο Παρίσι ως προπομπός του γάλλου προέδρου, λίγα 24ωρα νωρίτερα από την άφιξή του στην Αθήνα.
