Του Νίκου Καραγεωργίου*

Όσο καθυστερούν οι αξιολογήσεις, τόσο θα εντείνονται η αβεβαιότητα και η κρίση ρευστότητας.

Η απόφαση του Eurogroup την Τρίτη 11 Οκτωβρίου για την εκταμίευση μόνο του 1,1 δις ευρώ και όχι της συνολικής δόσης των 2,8 δις δεν πρέπει να υποβαθμίζεται σε ένα απλό τεχνικό θέμα, γιατί είναι ξεκάθαρο πλέον ότι υποδηλώνει σοβαρότερα προβλήματα για το ελληνικό πρόγραμμα και τις εξελίξεις που θα ακολουθήσουν. Αυτό εξάλλου επισημαίνουν και κορυφαίοι κοινοτικοί παράγοντες, αλλά υπογραμμίζουν επίσης και εξειδικευμένα έντυπα στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.

Στο πλαίσιο αυτό, οι ανησυχίες για την πορεία της οικονομίας πυκνώνουν και καταγράφεται η αίσθηση πως η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος χρονικά θα καθυστερήσει, και ενδεχομένως θα συμπαρασύρει, και τη συζήτηση για τη διευθέτηση του χρέους. Μια συζήτηση βέβαια την οποία η κυβέρνηση έχει φέρει στο προσκήνιο χωρίς να συντρέχει λόγος. Και τούτο διότι στο κείμενο του τρίτου μνημονίου, το οποίο έχει υπογράψει ο πρωθυπουργός μας, έχει συμφωνηθεί ένας συγκεκριμένος οδικός χάρτης για την ελάφρυνση του χρέους και προβλέπει βραχυπρόθεσμα, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα με λίγο πολύ συγκεκριμένες ρυθμίσεις. Κατά συνέπεια, το ξεκίνημα συζητήσεων για τη ρύθμιση του χρέους έχει εντελώς παραπλανητικό χαρακτήρα και στην ουσία συσκοτίζει τη βαριά κρίση της ελληνικής αγοράς. Στο επίπεδο αυτό, τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζει μια έκθεση που εκπονήθηκε από την ομάδα Φιλελεύθερων και Δημοκρατών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και στην οποία, με τίτλο «η αλήθεια για την Ελλάδα», υπογραμμίζεται με έμφαση ότι χωρίς βαθιές μεταρρυθμίσεις στη δημόσια διοίκηση η χώρα ποτέ δεν θα ξεφύγει από την ύφεση και θα εξακολουθήσει να επιβιώνει με δανεικά, εάν και εφόσον οι εταίροι αποφασίσουν να τη στηρίξουν. Όμως, η κατάσταση στο επίπεδο αυτό κάθε άλλο παρά αισιοδοξία εμπνέει. Συγκεκριμένα, έχει ξεκινήσει στον Γερμανικό τύπο για νέα συζήτηση για την πιθανή έξοδο της χώρας από τη ζώνη του ευρώ και πολλές εφημερίδες όπως η Diewelt προβλέπουν ότι η Ελλάδα το 2018 εκ των πραγμάτων θα αναγκαστεί να εγκαταλείψει την ευρωζώνη. Αναφορικά επίσης με την ευρωπαϊκή πορεία της χώρας, Γερμανική οικονομική εφημερίδα σημειώνει ότι είναι πολύ πιθανό να υλοποιηθεί σχέδιο για εθελοντικό Grexit με δώρο κούρεμα του χρέους.

Όπως καταλαβαίνει κανείς αυτές οι εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία αποτελούν το σοβαρότερο αντίδοτο στην πραγματοποίηση επενδύσεων και χωρίς επενδύσεις εντείνεται η πορεία της χώρας προς μια οδυνηρή διαρθρωτική κατάρρευση. Και αυτό το βλέπει κανείς τόσο στην πορεία των εξαγωγών οι οποίες τελούν υπό στασιμότητα, όσο και στους χαμηλούς ρυθμούς λειτουργίας της παραγωγικής μηχανής, η οποία δεν ανανεώνεται με αποτέλεσμα να οδηγείται σε ασφαλή απαξίωση. Χαρακτηριστικό δείγμα της σοβαρής κρίσης είναι η πτώση της κατανάλωσης ειδών διατροφής κατά 7,8 %, που σημαίνει ότι πλέον τα νοικοκυριά, έχοντας εξαντλήσει τα όποια αποθέματα αποταμίευσης διέθεταν, έχουν αρχίσει πλέον και περιορίζουν και την κατανάλωση ειδών διατροφής. Υπό παρόμοιες συνθήκες τα σύννεφα πάνω από την ελληνική οικονομία είναι βαριά και αν δεν ολοκληρωθεί επειγόντως η πρώτη αξιολόγηση, μια σοβαρή καταιγίδα θα είναι αναπόφευκτη.

 *Πρόεδρος του Ελληνικού Συνδέσμου Βιομηχανιών Eπωνύμων Προϊόντων